Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

disputare in partes contrarias

  • 1 contrarius

    I contrārius, a, um [ contra ]
    1) лежащий напротив, противолежащий (collis Cs; tellus contraria Phrygiae O)
    2) противный, обратный, встречный
    3) противоположный (opiniones Q; casus C)
    nihil est tam contrarium rationi et constantiae, quam fortuna C — ничто так не противоречит рассудку и порядку, как случайность
    disputare in partes contrarias C — спорить, за и против
    4) враждебный, вражеский (alicui V, Ph)
    5) вредный, гибельный (loca avibus contraria Lcr; hoc facere contrarium est Col)
    II contrārius, ī m.
    противник, враг (alicujus, alicujus rei Vtr etc.)

    Латинско-русский словарь > contrarius

  • 2 Gegengründe

    Gegengründe, contraria(n. pl.). – Gründe u. G. anführen, in utramque partem disputare, dicere; in contrarias partes disserere, disputare.

    deutsch-lateinisches > Gegengründe

  • 3 contrarius

    contrārĭus, a, um [contra] [st1]1 [-] qui est en face, qui est du côté opposé.    - contraria vulnera, Tac.: blessures reçues en face, blessures sur la poitrine.    - tellus contraria Phrygiae, Ov.: terre située en face de la Phrygie. [st1]2 [-] contraire, opposé, contradictoire, réciproque.    - construction avec gen., dat., inter se, atque, quam ou absol.    - contraria pars, Cic.: la partie adverse (dans un procès).    - in contrarias partes disputare de aliqua re, Cic.: discuter le pour et le contre sur une chose.    - disputandum est de omni re in contrarias partis, Cic. de Or. 1: on doit soutenir successivement sur toutes choses le pour et le contre.    - hujus virtutis contraria est vitiositas, Cic. Tusc. 4: à la vertu, prise en ce sens, s'oppose le vice.    - summa illa vitia, quae virtutibus sunt contraria, Cic. Tusc. 4: ces vices de premier ordre qui sont opposés aux vertus.    - dementia res est sanitati contraria, Sen.: la démence est l'opposé de la raison.    - vento contrarius aestus, Ov.: la houle contraire au vent.    - orationes inter se contrariae Aeschinis Demosthenisque, Cic.: les discours opposés d'Eschine et de Démosthène.    - contrarium ac (atque, quam), Cic.: le contraire de, le contraire de ce que.    - contrarium decernere ac... Cic.: décider le contraire de ce que...    - versantur contrario motu atque caelum, Cic. Rep. 6: ils sont emportés par un mouvement contraire à celui du ciel.    - scimus esse pravum ac subdolum spiritum, qui contraria faciat quam Deus, Lact.: nous savons qu'il y a un méchant esprit qui s'oppose à tous les desseins de Dieu.    - ex contrario (e contrario), Cic.: au contraire.    - in contrarium, Plin. (per contrarium, Dig.): au contraire.    - contrario, adv.: au contraire. [st1]3 [-] nuisible, hostile, ennemi, adversaire, antipathique, qui répugne.    - quod otium maxime contrarium esse arbitrarentur, Caes.: parce qu'ils pensaient que l'oisiveté est très nuisible.    - contraria exta, Suet.: entrailles de mauvais augure.    - a philosophia eum mater avertit monens imperaturo contrariam esse, Suet.: sa mère le détourna de la philosophie en disant qu'elle était nuisible à celui qui allait être empereur. [st1]4 [-] subst. - contrārĭum, ĭi, n.: - [abcl][b]a - le côté opposé. - [abcl]b - le sens contraire. - [abcl]c - le contraire.[/b]    - in contrarium nare, Plin.: nager à contre-courant.    - optimum ex contrario nitet, Sen.: la perfection brille par le contraste. [st1]5 [-] subst. - contrārĭi, ōrum, m.: les adversaires, les ennemis.
    * * *
    contrārĭus, a, um [contra] [st1]1 [-] qui est en face, qui est du côté opposé.    - contraria vulnera, Tac.: blessures reçues en face, blessures sur la poitrine.    - tellus contraria Phrygiae, Ov.: terre située en face de la Phrygie. [st1]2 [-] contraire, opposé, contradictoire, réciproque.    - construction avec gen., dat., inter se, atque, quam ou absol.    - contraria pars, Cic.: la partie adverse (dans un procès).    - in contrarias partes disputare de aliqua re, Cic.: discuter le pour et le contre sur une chose.    - disputandum est de omni re in contrarias partis, Cic. de Or. 1: on doit soutenir successivement sur toutes choses le pour et le contre.    - hujus virtutis contraria est vitiositas, Cic. Tusc. 4: à la vertu, prise en ce sens, s'oppose le vice.    - summa illa vitia, quae virtutibus sunt contraria, Cic. Tusc. 4: ces vices de premier ordre qui sont opposés aux vertus.    - dementia res est sanitati contraria, Sen.: la démence est l'opposé de la raison.    - vento contrarius aestus, Ov.: la houle contraire au vent.    - orationes inter se contrariae Aeschinis Demosthenisque, Cic.: les discours opposés d'Eschine et de Démosthène.    - contrarium ac (atque, quam), Cic.: le contraire de, le contraire de ce que.    - contrarium decernere ac... Cic.: décider le contraire de ce que...    - versantur contrario motu atque caelum, Cic. Rep. 6: ils sont emportés par un mouvement contraire à celui du ciel.    - scimus esse pravum ac subdolum spiritum, qui contraria faciat quam Deus, Lact.: nous savons qu'il y a un méchant esprit qui s'oppose à tous les desseins de Dieu.    - ex contrario (e contrario), Cic.: au contraire.    - in contrarium, Plin. (per contrarium, Dig.): au contraire.    - contrario, adv.: au contraire. [st1]3 [-] nuisible, hostile, ennemi, adversaire, antipathique, qui répugne.    - quod otium maxime contrarium esse arbitrarentur, Caes.: parce qu'ils pensaient que l'oisiveté est très nuisible.    - contraria exta, Suet.: entrailles de mauvais augure.    - a philosophia eum mater avertit monens imperaturo contrariam esse, Suet.: sa mère le détourna de la philosophie en disant qu'elle était nuisible à celui qui allait être empereur. [st1]4 [-] subst. - contrārĭum, ĭi, n.: - [abcl][b]a - le côté opposé. - [abcl]b - le sens contraire. - [abcl]c - le contraire.[/b]    - in contrarium nare, Plin.: nager à contre-courant.    - optimum ex contrario nitet, Sen.: la perfection brille par le contraste. [st1]5 [-] subst. - contrārĭi, ōrum, m.: les adversaires, les ennemis.
    * * *
        Contrarius, Adiectiuum a Contra praepositione. Contraire, Adversaire, Repugnant.
    \
        Ictus contrarius. Liu. Coup donné de rencontre, comme quand deux hommes joustent et courent la lance l'un contre l'autre.
    \
        Decernit contrarium, ac paulo antedecreuerat. Cic. Le contraire, ou autrement qu'il n'avoit faict un peu au paravant.
    \
        Contrarius atque. Cic. Versantur retro contrario motu atque caelum. Contraire et autre que celuy du ciel.
    \
        Videris ire contrarius vitae priori. Iuuenalis. Il semble que tu ayes changé de maniere de vivre, Que tu vives tout autrement que tu ne soulois.
    \
        In contrarium cadere. Plin. Estre tourné tout au rebours.
    \
        In contrariam partem consilium pium alicuius rapere. Pollio Ciceroni. Le prendre tout autrement qu'il ne l'entend, Le prendre en male part.
    \
        In contrarias partes de omni re disputare. Cic. Qu'on dit communeement Pro et contra.

    Dictionarium latinogallicum > contrarius

  • 4 disputo

    disputo, āre, āvi, ātum - tr. et intr. - débattre, discuter, discourir, disserter, raisonner, soutenir (une thèse).    - disputare + prop. inf.: soutenir que.    - disputare de aliqua re: raisonner sur qqch.    - disputare cum aliquo: débattre, discuter avec qqn.    - de aliqua re in utramque partem, in contrarias partes disputare: soutenir le pour et le contre sur qqch.    - de hominum vita disputatur: on traite de la vie humaine.    - narrabat eum de hoc ipso, nihil esse bonum, nisi quod esset honestum, cubantem disputavisse, Cic. Tusc. 2, 25: (Pompée) racontait que (Posidonius), alité, avait traité ce point même, qu'il n'y a rien de bon que ce qui est honnête.
    * * *
    disputo, āre, āvi, ātum - tr. et intr. - débattre, discuter, discourir, disserter, raisonner, soutenir (une thèse).    - disputare + prop. inf.: soutenir que.    - disputare de aliqua re: raisonner sur qqch.    - disputare cum aliquo: débattre, discuter avec qqn.    - de aliqua re in utramque partem, in contrarias partes disputare: soutenir le pour et le contre sur qqch.    - de hominum vita disputatur: on traite de la vie humaine.    - narrabat eum de hoc ipso, nihil esse bonum, nisi quod esset honestum, cubantem disputavisse, Cic. Tusc. 2, 25: (Pompée) racontait que (Posidonius), alité, avait traité ce point même, qu'il n'y a rien de bon que ce qui est honnête.
    * * *
        Disputo, disputas, penul. corr. disputare. Purger une chose, et couper ou oster tout le superflu.
    \
        Disputare, per translationem. Cic. Debatre quelque chose par parolles pour parvenir à la congnoissance de la verité d'icelle, Disputer.
    \
        Neque ego vllam in partem disputo. Cic. Je ne parle ne pour l'un ne pour l'autre, Je ne soustien ne l'une ne l'autre partie.
    \
        Disputare verbis in vtranque partem. Caes. Apporter les raisons qui font pour l'une et pour l'autre partie.
    \
        Disputare rationem cum aliquo. Plaut. Faire compte avec aucun, Clorre le compte et l'arrester.
    \
        Disputatur, Impersonale. Cic. On dispute.

    Dictionarium latinogallicum > disputo

  • 5 contrarius

    contrārius, a, um (contra), I) gegenüber (auf der andern Seite) befindlich, -liegend, -stehend, contraria litora Asiae, Mela: contraria auris, Plin.: collis nascebatur adversus huic (diesem gegenüber) et contrarius (auf der andern Seite, auf dem andern Ufer des Flusses), Caes.: c. vulnera, vorn auf der Brust (gew. adversa vulnera), Tac. hist. 3, 84: c. aes grave, was dagegen in die (andere) Wagschale gelegt wird, Paul. ex Fest. 64, 12. – m. Dat., Carmaniis c. pars, Mela: soli c. gemma, Plin. – od. m. inter se, zB. c. inter se urbes, Plin.: binae partes terrae contrariae inter se diversaeque (v. Orient u. Okzident), Lact.

    II) ganz entgegengesetzt, auf der ganz entgegengesetzten Seite befindlich, von der ganz entgegengesetzten Seite kommend, nach der ganz entgegengesetzten Seite gehend, A) eig.: tellus c., Ov.: c. quadriremes, einander entgegenkommende, sich begegnende, Suet.: c. ictus, vom Gegner kommender (geführter) Stoß, Cic.: c. fluctus (Woge), Val. Max.: c. ventus, Gegenwind, Lact. u. Ps. Quint. decl.: in contrarias partes fluere (v. Flüssen), Cic.: in contrariam partem revinciri (v. Balken), Caes.: u. (Ggstz.) copulari contrariāque regione (Richtung) labi, Cic.: contrario amne (gegen den Str., stromaufwärts) subvehere alqd, Plin. – m. Dat., tigna iis c. bina, Caes.: vento c. aestus, dem W. entgegenströmende, Ov.: classi c. flamina, gerade entgegenwehende, Ov. – in der Vergleichung mit folg. atque (als), qui versantur retro contrario motu atque caelum, Cic. de rep. 6, 17: u. so auch m. folg. ac (als) bei Val. Max. 1, 6, 11. – subst., contrārium, iī, n., die entgegengesetzte Seite, in contrarium cadere umbras, Plin.: pilum in contr. vertere (ganz umkehren), Plin.: in contr. nare (stromaufwärts), Plin.

    B) übtr.: 1) im allg., entgegengesetzt, schnurstracks zuwiderlaufend, kollidierend, kontrastierend usw., a) adi.: c. quaedam vis, Cic.: aut bono casu aut contrario, Cic.: c. epistulae, Widersprüche enthaltende, Cic.: c. leges, Quint.: sententiae, Val. Max.: contraria diversaque inter se pugnantia naturae studia cupiditatesque, Cic.: c. pars causae, Cic.: in contrarias partes disputare od. disserere de alqa re, für u. gegen (pro u. contra) sprechen, Cic. – m. Genet., huius virtutis contraria est vitiositas, das Gegenteil dieser T. ist die L., Cic. – m. Dat. od. inter se (einander), zB. qui color fuit albus, nunc est contrarius albo, Ov.: dementia res est sanitati contraria, Sen. rhet.: clementiae contrariam imperiti putant severitatem, Sen.: nihil malum esse, nisi quod virtuti contrarium esset, Cic.: illi virtuti contrarium vitium est inaequalitas, Quint.: omnis voluptas honestati est c., Cic. – orationes inter se c., Aeschini et Demostheni (die eine pro, die andere contra), Cic.: opiniones inter se c., Quint. ( neben diversae opiniones): ›non ambulare‹ enim et ›non stare‹ et ›non currere‹ contraria inter sese non sunt, quoniam ›contraria‹ ea dicuntur, quae simul vera esse non queunt, Gell. – b) subst., contrārium, iī, n., und Plur. contrāria, ōrum, n., das Entgegengesetzte, das Gegenteil, der Kontrast, α) Sing.: αα) übh.: in contrarium disputare, Tac. dial.: optimum ex contrario (Kontrast) nitet, Sen. – m. folg. atque od. ac (als), contrarium decernebat, ac paulo ante decreverat, Cic. II. Verr. 1, 120 (vgl. no. II, A aus Cic. de rep. 6, 17). – ex contrario (bei Nep. u. nachaug. e contrario) adv. = im Gegenteil, im Gegensatz, dagegen, at ego hoc ex contrario contendo, Cic.: ut reliquorum imperatorum res adversae auctoritatem minuunt, sic huius ex contrario dignitas incommodo accepto in dies augebatur, Caes.: apud illos e contrario nemo ad id officium admittitur, nisi honesto loco, Nep. Eum. 1, 5: potest ergo aliquid moveri et non fluere, et e contrario non potest fluere, nisi in unam partem, Sen. (vgl. Haase Sen. op. tom. 2. praef. p. VI). – so auch per contrarium, Ulp. dig. 2, 4, 8. § 1 u.a. – ββ) als rhet. Fig., der Gegensatz, die Antithese, der Kontrast, Cornif. rhet. 4, 27. Cic. de inv. 1, 42. Iul. Rufin. de schem. lex. § 11. – β) Plur.: αα) übh., conferre pugnantia et comparare contraria, Cic.: tota in oratione sua secum ipsum pugnare, non modo non cohaerentia inter se dicere, sed maxime disiuncta atque contraria, Cic.: adversa contrariis od. contraria contrariis referre, Cic.: diversae vocant animum in contraria curae, Verg. – m. Genet., earum (artium) contraria, Cic. de fin. 4, 67. – m. Dat., quis non diversa praesentibus contrariaque exspectatis aut speret aut timeat? Vell. 2, 75, 2: qui contraria deo (das G. wie G.) faciat, Lact. de ira 3, 3. – m. folg. quam (als), qui contraria faciat, quam deus, Lact. 3, 29, 13: u. so Augustin. de civ. dei 8, 24. Claud. in Eutr. 2, 267. – ββ) die Behauptungen der Gegenpartei, die Gegengründe, Cic. de or. 2, 331.

    2) insbes.: a) feindlich entgegenstehend, widerstrebend, ungünstig, abgeneigt, arma, Ov.: exta, Tac. – m. Dat., quodsi forte tuis non est contraria votis (v. einem Mädchen), Phaedr.: alqs mihi invenitur maxime c., als Widersacher, Feind, Phaedr.: litora litoribus contraria, Verg. – subst., contrāriī, ōrum, m., die Gegner, Vitr. 3. praef. § 2. Capit. Maximin. 10, 2. – b) zweckwidrig, unzweckmäßig, nachteilig, verderblich (Ggstz. utilis), otium maxime c. esse, Caes.: quod maxime contrarium fuit, As. Poll. in Cic. ep.: ipsae exercitationes magna ex parte contrariae (sunt), Tac. dial. – m. Dat., loca... Averna (vogellose) vocantur, quia sunt avibus contraria cunctis, Lucr.: monens philosophiam imperaturo contrariam esse, Suet. – contrarium est m. folg. Infin., hoc facere contrarium est, Col.: ne carmine quidem ludere contrarium fuerit, Quint.

    lateinisch-deutsches > contrarius

  • 6 contrarius

    contrārius, a, um (contra), I) gegenüber (auf der andern Seite) befindlich, -liegend, -stehend, contraria litora Asiae, Mela: contraria auris, Plin.: collis nascebatur adversus huic (diesem gegenüber) et contrarius (auf der andern Seite, auf dem andern Ufer des Flusses), Caes.: c. vulnera, vorn auf der Brust (gew. adversa vulnera), Tac. hist. 3, 84: c. aes grave, was dagegen in die (andere) Wagschale gelegt wird, Paul. ex Fest. 64, 12. – m. Dat., Carmaniis c. pars, Mela: soli c. gemma, Plin. – od. m. inter se, zB. c. inter se urbes, Plin.: binae partes terrae contrariae inter se diversaeque (v. Orient u. Okzident), Lact.
    II) ganz entgegengesetzt, auf der ganz entgegengesetzten Seite befindlich, von der ganz entgegengesetzten Seite kommend, nach der ganz entgegengesetzten Seite gehend, A) eig.: tellus c., Ov.: c. quadriremes, einander entgegenkommende, sich begegnende, Suet.: c. ictus, vom Gegner kommender (geführter) Stoß, Cic.: c. fluctus (Woge), Val. Max.: c. ventus, Gegenwind, Lact. u. Ps. Quint. decl.: in contrarias partes fluere (v. Flüssen), Cic.: in contrariam partem revinciri (v. Balken), Caes.: u. (Ggstz.) copulari contrariāque regione (Richtung) labi, Cic.: contrario amne (gegen den Str., stromaufwärts) subvehere alqd, Plin. – m. Dat., tigna iis c. bina, Caes.: vento c. aestus, dem W. entgegenströmende, Ov.:
    ————
    classi c. flamina, gerade entgegenwehende, Ov. – in der Vergleichung mit folg. atque (als), qui versantur retro contrario motu atque caelum, Cic. de rep. 6, 17: u. so auch m. folg. ac (als) bei Val. Max. 1, 6, 11. – subst., contrārium, iī, n., die entgegengesetzte Seite, in contrarium cadere umbras, Plin.: pilum in contr. vertere (ganz umkehren), Plin.: in contr. nare (stromaufwärts), Plin.
    B) übtr.: 1) im allg., entgegengesetzt, schnurstracks zuwiderlaufend, kollidierend, kontrastierend usw., a) adi.: c. quaedam vis, Cic.: aut bono casu aut contrario, Cic.: c. epistulae, Widersprüche enthaltende, Cic.: c. leges, Quint.: sententiae, Val. Max.: contraria diversaque inter se pugnantia naturae studia cupiditatesque, Cic.: c. pars causae, Cic.: in contrarias partes disputare od. disserere de alqa re, für u. gegen (pro u. contra) sprechen, Cic. – m. Genet., huius virtutis contraria est vitiositas, das Gegenteil dieser T. ist die L., Cic. – m. Dat. od. inter se (einander), zB. qui color fuit albus, nunc est contrarius albo, Ov.: dementia res est sanitati contraria, Sen. rhet.: clementiae contrariam imperiti putant severitatem, Sen.: nihil malum esse, nisi quod virtuti contrarium esset, Cic.: illi virtuti contrarium vitium est inaequalitas, Quint.: omnis voluptas honestati est c., Cic. – orationes inter se c., Aeschini et Demostheni (die eine pro, die andere contra), Cic.: opiniones
    ————
    inter se c., Quint. ( neben diversae opiniones): ›non ambulare‹ enim et ›non stare‹ et ›non currere‹ contraria inter sese non sunt, quoniam ›contraria‹ ea dicuntur, quae simul vera esse non queunt, Gell. – b) subst., contrārium, iī, n., und Plur. contrāria, ōrum, n., das Entgegengesetzte, das Gegenteil, der Kontrast, α) Sing.: αα) übh.: in contrarium disputare, Tac. dial.: optimum ex contrario (Kontrast) nitet, Sen. – m. folg. atque od. ac (als), contrarium decernebat, ac paulo ante decreverat, Cic. II. Verr. 1, 120 (vgl. no. II, A aus Cic. de rep. 6, 17). – ex contrario (bei Nep. u. nachaug. e contrario) adv. = im Gegenteil, im Gegensatz, dagegen, at ego hoc ex contrario contendo, Cic.: ut reliquorum imperatorum res adversae auctoritatem minuunt, sic huius ex contrario dignitas incommodo accepto in dies augebatur, Caes.: apud illos e contrario nemo ad id officium admittitur, nisi honesto loco, Nep. Eum. 1, 5: potest ergo aliquid moveri et non fluere, et e contrario non potest fluere, nisi in unam partem, Sen. (vgl. Haase Sen. op. tom. 2. praef. p. VI). – so auch per contrarium, Ulp. dig. 2, 4, 8. § 1 u.a. – ββ) als rhet. Fig., der Gegensatz, die Antithese, der Kontrast, Cornif. rhet. 4, 27. Cic. de inv. 1, 42. Iul. Rufin. de schem. lex. § 11. – β) Plur.: αα) übh., conferre pugnantia et comparare contraria, Cic.: tota in oratione sua secum ipsum pugnare, non modo non cohaerentia inter se dicere, sed maxime
    ————
    disiuncta atque contraria, Cic.: adversa contrariis od. contraria contrariis referre, Cic.: diversae vocant animum in contraria curae, Verg. – m. Genet., earum (artium) contraria, Cic. de fin. 4, 67. – m. Dat., quis non diversa praesentibus contrariaque exspectatis aut speret aut timeat? Vell. 2, 75, 2: qui contraria deo (das G. wie G.) faciat, Lact. de ira 3, 3. – m. folg. quam (als), qui contraria faciat, quam deus, Lact. 3, 29, 13: u. so Augustin. de civ. dei 8, 24. Claud. in Eutr. 2, 267. – ββ) die Behauptungen der Gegenpartei, die Gegengründe, Cic. de or. 2, 331.
    2) insbes.: a) feindlich entgegenstehend, widerstrebend, ungünstig, abgeneigt, arma, Ov.: exta, Tac. – m. Dat., quodsi forte tuis non est contraria votis (v. einem Mädchen), Phaedr.: alqs mihi invenitur maxime c., als Widersacher, Feind, Phaedr.: litora litoribus contraria, Verg. – subst., contrāriī, ōrum, m., die Gegner, Vitr. 3. praef. § 2. Capit. Maximin. 10, 2. – b) zweckwidrig, unzweckmäßig, nachteilig, verderblich (Ggstz. utilis), otium maxime c. esse, Caes.: quod maxime contrarium fuit, As. Poll. in Cic. ep.: ipsae exercitationes magna ex parte contrariae (sunt), Tac. dial. – m. Dat., loca... Averna (vogellose) vocantur, quia sunt avibus contraria cunctis, Lucr.: monens philosophiam imperaturo contrariam esse, Suet. – contrarium est m. folg. Infin., hoc facere contrarium est, Col.: ne carmine quidem ludere contra-
    ————
    rium fuerit, Quint.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contrarius

  • 7 pars

    partis (изредка acc. im, abl. ī) f.
    1) часть (corporis, urbis C; civium Cs; diei Nep; de nobis, ex illis C)
    parte PM etc. и in parte Q — частью, отчасти
    major p. C — большая часть, большинство
    dimidia p. C, Sl etc.половина
    tertia p. Csодна треть
    multis partibus C — во много раз, гораздо
    partem facere Digсоставлять или получать часть
    partes rei C — подробности, детали
    ex (in) parte C, Cs etc. — частью, частично
    aliquā (ex) parte C, PJв некоторой части или в известном отношении
    nullā (ex) parte O, Q — ни в какой степени, нисколько
    decem partes dicere Pt — уметь делить (числа) на десять, т. е. усвоить начатки арифметики
    2) участие, доля
    in parte alicujus rei esse L — принимать участие в чём-л.
    partem habere in (ex) aliquā rē C — быть участником чего-л.
    3) область, край (pagi partesque Cs; partes orientis C)
    4) сторона (dextra, sinistra Cs; ex omnibus partibus C)
    in utramque partem или ab (ex) utraque parte Cs etc.справа и слева
    omnibus (in) partibus C, Cs etc. — везде, повсюду
    quā ex parte? C — с какой стороны?, где?
    in eam partem C — туда, перен. в том смысле (что) или с тем (чтобы)
    omni (ex) parte, in omnes partes C, omnibus partibus C , Cs или in (ab) omni parte C, O, L, H — во всех отношениях, совершенно, всецело
    in utramque partem (или in contrarias partes) disputare Cспорить за и против
    accipĕre aliquid in bonam partem C — принимать что-л. с хорошей стороны
    6) вид, род, раздел
    7) преим. pl. партия (partes optimatium et popularium C; partes Sullanae Nep)
    a parte alicujus esse C, Sl — быть на чьей-л. стороне
    8) pl. театр. роль
    alicujus partes agere C — играть чью-л. роль
    vocare ad partes aliquem J — выводить (изображать) кого-л. в литературном произведении
    9) pl. должность, обязанность, задача, долг ( partes imperatoriae C)
    defensionis partes suscipere (sibi sumere, obtinēre) Cвзять на себя обязанности защитника
    10) участник (Consus, p. ingens belli V)
    pars obscena( partes obscenae) O и naturae partes Phgenitalia

    Латинско-русский словарь > pars

  • 8 Disput

    Disput, s. Wortstreit. – Disputation, concertatio (gelehrte Streitübung). – disputatio (gelehrte Erörterung als Akt). – libellus (die Streitschrift). – disputieren, verbis contendere. concertare (mit Worten streiten). – disputare. disserere (erörtern, w. s.). – über etwas d., alqd in controversiam vocare, adducere: dafür u. dawider d., de re in contrarias partes od. in utramque partem disputare. Disputierkunst, dialectica (διαλεκτική); rein lat. ars disputandi. – in der D. erfahren, dialecticis imbutus (Ggstz. a dialecticis remotus).

    deutsch-lateinisches > Disput

  • 9 streiten

    streiten, I) eig: a) mit Waffen, s. kämpfen. – b) mit Worten: certare, mit jmd., cum alqo, über etwas, de alqa re (sich bestreben, mit Worten gegen einen andern die Oberhand zu behaupten). – concertare, mit jmd., cum alqo, über etw., de alqa re (wechselseitig einander mit Worten zu überbieten suchen, disputieren). – contendere, mit jmd., cun: alqo (sich mit jmd. gleichs. messen, auch mit Worten, dah auch mit dem Zus. verbis, iurgio).controversiam habere, mit jmd., cum alqo, über etwas, de alqa re (Streitig keit haben, vor Gericht und sonst, z.B. de fundo, de hereditate). – litigare, mit jmd., cum alqo, über etw., de alqa re (in Zank u. Zwist liegen, sowohl übh. als vor Gericht, z.B. de verbis). – decertare (etwas durch Worte zur Entscheidung bringen). – disceptare, auch mit dem Zus. verbis, mit jmd., cum alqo, über etw., de alga re (diskutieren, z.B. vom Ankläger [2237] und Verteidiger, von den Richtern etc.). – altercari, mit jmd., cum alqo (Wortwechsel haben übh.). – rixari, mit jmd., cum alqo (sich mit Erbitterung zanken). – dafür und dagegen streiten, disputare in contrarias partes od. in utramque partem: weder dafür noch dagegen st., in nullam partem disputare: ich streite nicht dagegen, non repugno. – II) bildl., z.B. streitende Neigungen, pugnantia et contraria studia: wider etwas streiten (d. i. ihm entgegen sein), esse od. contendere contra alqd (z.B. wider die Natur); inimicum esse alci rei (z.B. verecundiae); repugnare alci rei (ihm widersprechen, z.B. naturae); discrepare cum od. ab alqa re (nicht in Einklang stehen mit etw., z.B. facta eius cum dictis discrepant: u. factum tuum a sententia legis discrepat [streitet gegen den Wortlaut des Gesetzes, gegen das Gesetz]).

    deutsch-lateinisches > streiten

  • 10 sprechen

    sprechen, fari (sprechen). – loqui (reden). – dicere (sagen). – verba facere (Worte vorbringen, schwatzen; vom Redner = reden). – sermocinari. sermones caedere (schwatzen, von mehreren). – pronuntiare (aussprechen). – sermones hominum imitari. humanas voces reddere (die menschliche Rede, Stimme nachahmen, wiedergeben, von Vögeln etc.). – nicht [2178] sp. können, fari non posse. fari nescire (sich nicht durch Worte verständlich machen können); loqui non posse. mutum esse (ganz stumm sein); *usum linguae amisisse (die Sprache verloren haben): wieder sp. können, *usum linguae recepisse: auf einmal sp. können (von einem bis jetzt Stummen), loqui coepisse od. incipere: sprechen lernen, primum fari coepisse (anfangen zu sprechen, v. Kindern); loqui discere (v. Tieren): jmd. sp. lehren. alqm verba edocere. alqm sermone assuefacere (beide im allg., sowohl Menschen als Tiere): griechisch sp., Graecā linguā loqui; Graecā linguā uti: fertig (geläufig) griechisch sp., expedite Graece loqui: sehr gut griechisch sp., optime Graece loqui: das beste Latein sp., optime uti linguā Latinā. – sprach er, inquit. ait (s. »sagen« das Nähere über diese Wörter): er sprach so, ita locutus est: was sprechen die Leute? quid alii iudicant?: mit jmd. sp., s. (mit jmd.) reden: jmd. sp., alqm convenire (jmd. aufsuchen, um mit ihm zu sprechen); obviam fieri alci (jmdm. zufällig begegnen u. sprechen); alqm admittere (jmd. vor sich lassen): jmd. zu sp. wünschen, alqm convenire velle; u. bl. alqm velle: er müsse seinen Herrn sogleich sp., opus esse sibi domino eius convento extemplo: jmd. nicht sp. können, alqm convenire non posse (z.B. weil er nicht zu Hause, quod abest): jmd. nicht sp. wollen, alcis sermonem vitare, defugere; alqm aditu prohibere (nicht vor sich lassen): sich sp. lassen, potestatem sui facere: nicht zu sp. sein, adiri non posse: für niemand zu sp. sein, se conveniri nolle. – es ist jmd. selten zu sp., est alqs rari aditus: es ist jmd. schwer zu sp., est alqs colloquentibus difficilis. – über od. von etw. sp., s. (über od. von etw.) reden: oft von etwas sp., iterare saepe alqd: es wird zu Puteoli stark davon gesprochen, daß etc., Puteolis rumor magnus est mit folg. Akk. u. Infin. – unter sich sp., loqui od. colloqui inter se. – für jmd. sp., verba facere pro alqo (für jmd., statt jmds. das Wort nehmen); loqui od. dicere pro alqo (zu seiner Verteidigung, zu seinen Gunstensprechen; beide von einer Person); fidem facere (jmds. Worte beglaubigen, von einer Sache); favere alci (jmdm. günstig sein, v. einem Umstand): für etwas sp., suadere alqd (zu etw. raten, Ggstz. dissuadere alqd [gegen etw. sprechen, raten], v. Pers.); testem esse alcis rei (Zeugnis geben von einer Sache): die Sache spricht für sich selbst, res ipsa loquitur: die Sache selbst spricht für mich bei dir, res ipsa pro me apud te loquitur: dafür u. dawider sp., in utramque partem od. in contrarias partes disputare: auf etw. zu sp. kommen, in mentionem alcis rei incĭdere: man kommt auf etw. zu sp., sermo incĭdit in alqd: auf jmd., sermo incĭdit de alqo. – gut auf jmd. zu sp. sein, alci favere od. bene cupere: schlecht auf jmd. zu sp. sein, irato in alqm animo esse. – Unlust u. Verzweiflung sprach aus aller Blicken, pigritia et desperatio in omnium vultu eminebat.

    deutsch-lateinisches > sprechen

  • 11 За

    - ultra; trans; pone; super (Gangen; Numidiam); supra; secundum; post;

    • в реке Волхове за порогами - in fluvio Volchovio ultra cataractas;

    • в канавах за деревней - in fossis pone vicum;

    • за городом - extra urbem;

    • за пределами области - extra fines regionis;

    • тревоги за судьбы Рима - civiles super Urbe curae;

    • за границей - peregre;

    • за исключением - excepto; praeterquam;

    • за один раз - semel;

    • за что - cur;

    • за и против - pro et contra;

    • говорить за и против - disputare in contrarias partes / in utramque partem;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > За

  • 12 Против

    (ad)versus; contra (contra legem facere);

    • употребляется против заболеваний печени - adversus hepatis morbos adhibetur;

    • против течения реки - adverso flumine;

    • быть, действовать против кого-л. - facere adversus aliquem;

    • плебс был против воинской повинности - plebi militia volenti non erat;

    • высказываться против войны - vetare bellum;

    • против Рима поднялись все силы Азии - totius Asiae vires contra, adversus Romam steterunt;

    • говорить за и против - disputare in contrarias partes / in utramque partem;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Против

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»